Oplossing prijsvraag website Lemster skûtsje
Alle oplossingen staan in het originaliteitsreglement, te vinden op http://www.skutsjesilen.nl/reglement
Ik begin met de verborgen woorden. Dat waren dezelfde woorden als het vorig jaar, namelijk “Het Lemster Skutsje”. Deze woorden kon je vinden door bij vraag 1 de 1e letter te nemen, vraag 2 de 2e letter etc etc. Ik heb ze in de uitleg hieronder rood gemaakt.
De lengte van de mast boven de hommer is 2599 millimeter. In het reglement staat wel dat de maximale lengte boven de hommer 2 meter is, maar ik vroeg de lengte inclusief trommelstok. Hierdoor is de totale lengte nagenoeg 2,6 meter.
Volgende week zal de winnaar bekend worden gemaakt.
De oplossingen van het cryptogram:
|
1
hiermee ben je niet welkom op een beurs van poezen, maar ja, als je anders de broek niet op kunt houden, wat moet je dan? Oplossing: Katteval. Uitleg: Het spreekt voor zich dat je op een beurs voor poezen niet welkom bent met een val voor katten.
Op een skûtsje kun je met het katteval de voorste hoek van het grootzeil, de broek, omhoog trekken. Daarmee kan de schipper even onder het zeil |
|
2
Een timmerman wil zijn werkmateriaal wel veilig verwerken Oplossing: Helmhout Uitleg: het werkmateriaal van en timmerman is hout. Een veiligheidsattribuut is een helm. Samen maakt dat het helmhout. Het helmhout is dat gedeelte van het roer waarmee de schipper moet sturen, maar waarop je ook kunt zitten.
|
|
3
met deze meevaller, aan de voorzijde van het skûtsje, komen we altijd als 1e over de finish Oplossing: opsteker Uitleg: een ander woord voor meevaller is opsteker. Het zijn synoniemen. De opsteker zit aan de voorzijde van het skûtsje. Het is dat metalen uitsteeksel, waar het voorstag en de fok aan vast zit.
|
|
4
het liep achterstevoren een rondje in het ruim. Oplossing: peilbuis Uitleg: het woord liep achterstevoren geschreven is peil. In het ruim van een skûtsje wordt het peil, zeg maar de diepgang, gemeten met een rond doorzichtig peilglas. Dat verklaart ook het rondje, want een buis is rond.
|
|
5
Het begin van staaldraad, tuig, achterdek en giek bevindt zich altijd midscheeps en nooit aan de achtersteven. Oplossing: voorstag Uitleg: de 1e letters van staaldraad, tuig, achterdek en giek vormen samen het woord stag. Nu heeft een skûtsje meerdere stagen, waarbij een zijstag meestal want wordt genoemd. Maar midscheeps kan niet aan de zijkant zitten en dus blijft alleen het voorstag over.
|
|
6
waarom is die auto niet sneller? Oplossing: Luiwagen. De luiwagen is een ijzeren stang op het voordek van het skûtsje. Het fokkeschootblok glijdt over deze stang heen en weer tijdens de overstag manoeuvre.
|
|
7.
door de strijkstok heeft hij een slecht gevoel aan zijn been Oplossing: vioolblok Uitleg: bij het bespelen van een viool wordt een strijkstok gebruikt. Daarnaast bestaat de uitdrukking: een blok aan je been. Een vioolblok is een blok, waar 2 schijven onder elkaar zijn aangebracht, waarbij het binnenste blok kleiner is dan het buitenste. Het wordt gebruikt bij o.a. de zwaarden, maar op het Lemster skûtsje ook bij de kraanlijn.
|
|
8.
als ik dat zo hoor, kun je daar jaren de kachel in de roef mee laten branden Oplossing: Berghout. Letterlijk als oplossing is het een grote berg hout en daar kun je natuurlijk erg lang de kachel van laten branden. Bij een skûtsje is het berghout de brede verdikte rand, die halverwege de romp van voor naar achteren loopt.
|
|
9.
touw om mee te hijsen? Oplossing: kraanlijn. De uitleg spreekt voor zich dacht ik zelf. De kraanlijn is het touw/staaldraad dat aan het einde van de giek vastzit. Vandaar gaat het naar de top van de mast en dan recht bij de mast naar beneden. Bij de mast kun je dus, door aan de kraanlijn te trekken, de giek omhoog tillen. Als het zeil gehesen wordt, wordt altijd de kraanlijn eerst omhoog gehesen. Anders zou je, samen met zeil dat al erg zwaar is, ook nog eens de giek omhoog moeten hijsen.
|
|
10.
je wilt ze graag nooit aan boord, maar ze zijn onder, boven, voor en achter te vinden Oplossing: Lijken Wie wil een lijk aan boord? Niemand, maar de onderkant, bovenkant, voorkant en achterkant van het zeil worden lijken genoemd, dus het onderlijk is de onderste rand van het zeil. Op de tekening dus het achterlijk van de fok en het bovenlijk van het grootzeil.
|
|
11.
fonetisch is dit een palindroom, maar als je het schrijft niet. Wat een blaag is dat toch. Oplossing: Lummel Zoals je het woord uitspreekt, kun je het net zo goed van achter naar voor zeggen, als van voor naar achter. Dat is het kenmerk van een palindroom, woorden die achterstevoren gelijk zijn aan de andere schrijfwijze. De lummel is de pen aan de voorkant van de giek, waarmee de giek ook is geborgd. De lummel zit in de knegt vast.
|
|
12.
de muzikante krijgt hoogtevrees krijgt als zij hiermee gaat slaan Oplossing: trommelstok Uitleg: De trommelstok is het puntige gedeelte dat geheel boven op de mast zit. Op het bovenste puntje zit het scheerhoutje met de wimpel. Een trommelstok zit dus erg hoog, vandaag de hoogtevrees in de vraag. De relatie met een muzikante lijkt mij voor de hand liggend.
|
|
13.
geef hevig is nu het eerst wat omhoog komt bij het hijsen van de zeilen tijdens de walstart, maar vroeger noemde men dat anders. Oplossing: gaffel Uitleg: Het eerste wat omhoog komt als het zeil wordt gehesen is de gaffel. De gaffel is de gebogen houten “balk” waaraan de bovenkant (bovenlijk) van het grootzeil vast zit geknoopt. Het woord gaffel bestaat uit 2 woorden, namelijk gaf en fel. Het woord gaf is dus de verleden tijd van geef en het woord fel is een andere benaming van hevig.
|
|
14.
iedere avond, tot aan de skûtsjewedstrijden, gaat de hele bemanning, maar ook het bestuur en ik denk zelfs al onze donateurs hieronder. Oplossing: zeil Uitleg: In de Nederlandse taal is “onder zeil gaan” een algehele uitdrukking voor het naar bed gaan.
|
|
15.
Zo wil je als jongste schipper niet beginnen Oplossing: Stuit Uitleg: De jongste schipper verwijst naar de geboorte van de schipper. En wie zit te wachten op een stuitbevalling? Zo wil je dus niet beginnen. Daarnaast is de stuit op het skûtsje hetzelfde als het eerder genoemde berghout.
|
|
16.
jij noemt dat hulpje van de schipper? Oplossing: Knegt Uitleg: een hulpje van de schipper is een knecht. Daarom staat ook in de vraag: jij noemt dat. De knegt is het gedeelte direct achter de mast waar de lummel van de giek in zit geborgd.
|
|
17.
elke gek zit omgekeerd op het luikkleed Oplossing: Keg Uitleg: Het luikleed zit vast met latten, die worden geborgd met keggen. Een gek omgekeerd (letters achterstevoren) is keg.
|
